Um leið og minnst er á áfengislög stökkva menn til, oftar en ekki í popúlískum tilgangi, og spyrja sem svo oft áður hvort málið sé í forgangi. Umræðan sem farið hefur fram um þetta mál hefur verið mismálefnaleg og ekki alltaf á rökum reist. Frumvarp til breytinga á áfengislögum hefur verið í vinnslu í dómsmálaráðuneytinu um nokkurt skeið og bíður málið nú afgreiðslu, eins og fjöldi annarra mála sem ráðuneytið hefur lagt fram. Upptalning þeirra myndi gera þessa grein langdregna.

Það hefði vakið furðu ef einhver hefði staðið upp og hrópað „Er þetta í forgangi núna?“ þegar Mannréttindasáttmáli Evrópu (MSE) var lögfestur á Íslandi 1994, í stjórnartíð Davíðs Oddssonar. Hefðum við átt að bíða með að taka brautryðjandi skref í átt að auknum mannréttindum og frelsi borgaranna, því önnur mál voru í deiglunni? Spurning sem þessi er lituð af hentistefnu og er einungis til þess að slá ryki í augu fólks og forðast málefnalega umræðu, í hvaða máli sem er.

Einkaréttur ÁTVR til innflutnings á áfengi var afnuminn árið 1995. Hafa Íslendingar síðan getað keypt áfengi í verslunum erlendis og látið senda það heim til Íslands. Núverandi fyrirkomulag felur þá í sér ójöfn tækifæri innlendrar og erlendrar verslunar, sem takmarkar valkosti almennings og skerðir samkeppnishæfni innlendra framleiðenda, sem hafa leitað út fyrir landsteinana með starfsemi sína.

Hér er rétt að taka fram að aukið jafnræði milli íslenskra og erlendra fyrirtækja á áfengissölumarkaði er ekki nærri því jafnstórt skref og lögfesting MSE. Megininntakið er það að menn ættu að fagna því að lögfest séu ákvæði sem eru borgaranum í hag.

Ef við spyrjum alla þá sem misstu eða munu missa vinnuna í kjölfar útbreiðslu COVID-19 veirunnar hvort það skipti nú máli að störf séu til er svarið nokkuð augljóst. Öll skref í áttina að því að bæta rekstrarumhverfi íslenskra fyrirtækja og þar með skapa störf og tryggja afkomu landsmanna eru mikilvæg. Sama hversu lítil þau eru.

Hins vegar þurfum við að gæta okkur að stíga ekki skref í gagnstæða átt, fækka störfum og íþyngja fyrirtækjum með aukinni skattbyrði. Í því samhengi má nefna fasteignagjöld á atvinnuhúsnæði í Reykjavíkurborg, sem eru þau hæstu á landinu. Fasteignamat hefur farið hækkandi og hafa nærliggjandi sveitarfélög lækkað fasteignagjöld í samræmi við það. Stefna borgarinnar virðist vera á allt aðra leið en að aflétta slíkri byrði þótt það ætti að vera í forgangi.

Að lokum er í rauninni fagnaðarefni að aðstæðurnar sem við stöndum nú frammi fyrir séu ekki að koma í veg fyrir að almennt löggjafarstarf fari fram. Einn daginn mun samfélagið fara í eðlilegt horf og hjól atvinnulífsins fara að snúast á ný.

Höfundur er formaður Heimdallar, félags ungra sjálfstæðismanna í Reykjavík.

—

Greinin birtist í vorhefti Þjóðmála, 1. tbl. 2020. Heimildarskrá er að finna í prentútgáfu blaðsins.
Hægt er að gerast áskrifandi að Þjóðmálum með því að senda tölvupóst á askrift@thjodmal.is eða skilaboð á facebook síðu ritsins. Ritið færst einnig í lausasölu í verslunum Pennans/Eymundsson.